Portal JP2online ma już dwa lata

Dwa lata po otwarciu portal JP2online może się pochwalić kolejnymi osiągnięciami. Zgodnie z naszymi deklaracjami z 2020 roku, kiedy startowaliśmy w 100-lecie urodzin Karola Wojtyły, nie zwalniamy tempa prac. Odkrywamy nowe niepublikowane dotąd kolekcje.

Praca ta jest zaplanowana na wiele lat. Co roku pozyskujemy nowych partnerów – archiwa państwowe, kościelne czy prywatne, aby ich zbiory umieszczać na portalu. Piszemy również liczne publikacje pokazujące działania i myśli naszego patrona z nowej, współczesnej perspektywy.

Przygotowując otwarcie portalu w latach 2016-2020 opracowaliśmy ponad 16.000 stron dokumentów archiwalnych, 5.000 fotografii, 100.000 minut nagrań radiowych, 700 godzin nagrań video. To był nasz moment startu, jednak kolejne miesiące były równie intensywne. W 2021 roku umieściliśmy nowe zbiory. Chcemy je pokazać, podsumować ostatni rok pracy oraz zarekomendować najciekawsze, naszym zdaniem, obiekty.

Dodajmy, że w czerwcu 2021 r. multimedialny biogram Karola Wojtyły, który jest częścią portalu, otrzymał prestiżowy tytuł „Honorable Mention” oraz certyfikat „Mobile Excellence” w jednym z najważniejszych konkursów dla web designerów – Awwwards.com. Portal znalazł się również wśród 5 finalistów konkursu Wydarzenie Historyczne Roku 2020 w kategorii Edukacja. Cieszymy się, że nasza praca została zauważona i doceniona przez specjalistów.
Mediateka - od Walentynowicz po Jaruzelskiego
W ciągu dwu lat istnienia portalu JP2online udostępniliśmy wywiady wideo z przeszło 200. świadkami historii. Są to bardzo różne osoby: znajomi Karola Wojtyły z czasów młodości i studiów, historycy i dziennikarze, a także postaci związane z polityką – od legendarnej działaczki związkowej z Gdańska - Anny Walentynowicz, po przywódcę komunistycznej Polski - generała Wojciecha Jaruzelskiego, który wprowadził stan wojenny, aby zdusić „Solidarność". Staraliśmy się wybrać, naszym zdaniem, najciekawsze nagrania:

Gen. Wojciech Jaruzelski - przywódca komunistycznej Polski w latach 1981-1989
Czy komunistyczny dyktator, autor stanu wojennego w Polsce w 1981 roku, może być wiarygodnym rozmówcą? Na ile chciał być szczery i prawdomówny rozmawiając o swoim politycznym przeciwniku - Janie Pawle II? Zapraszamy do samodzielnej odpowiedzi na te pytania.
 

 

Anna Walentynowicz - legendarna działaczka opozycji demokratycznej
W swojej wypowiedzi dla naszej mediateki wspomina o swoich spotkaniach z papieżem, również tych nieznanych, nienagłaśnianych przez media, między innymi podczas wizyty w Watykanie delegacji NSZZ „Solidarność” w styczniu 1981 roku.

 

 

Krzysztof Zanussi - reżyser
Wybitny polski reżyser opowiada o swoich osobistych spotkaniach z Janem Pawłem II, kontaktach przy powstawaniu filmu biograficznego na jego temat, jak i o wpływie nauczania papieża na własną twórczość. Rozwija też refleksję na temat znaczenia sztuki i teatru w działaniach papieża.

 

 

Krzysztof Kolberger - aktor
Jest to opowieść o pielgrzymkach papieskich i audiencjach, w których uczestniczył. Dzieli się też przemyśleniami na temat twórczości literackiej Jana Pawła II.

 

Adam Bujak - fotograf
Jeden z najbardziej znanych papieskich fotografów, pamiętający Karola Wojtyłę jeszcze z czasów kapłańskich. Bardzo osobista relacja pełna anegdot i nieznanych dotąd historii.

Abp Mieczysław Mokrzycki - Osobisty sekretarz Jana Pawła II
Jan Paweł II w oczach najbliższego otoczenia, jak wyglądał jego dzień pracy, jakie miał przyzwyczajenia, co lubił najbardziej. Jest to również spojrzenie na działanie kurii watykańskiej od zaplecza.
 

Kolekcja Polskiego Radia – głos przemawiającego papieża
Zamykamy sześć lat ciężkiej pracy historyków, edytorów, dokumentalistów. Jej wynik to ponad 1,5 tys. nagrań Polskiego Radia. Transmisji wydarzeń, homilii, przemówień z wszystkich pielgrzymek papieskich do Polski. Są tu znane, historyczne przemówienia jak to z 1979 roku na placu Zwycięstwa w Warszawie czy z 1987 roku z Gdańska-Zaspy. Ale jest też wiele mniej znanych, choć równie istotnych. Polecamy w szczególności:

Co tak naprawdę powiedział Jan Paweł II do Polaków, ale i do Europejczyków na Wzgórzu Lecha w Gnieźnie w dniu 3 czerwca 1979 roku? Przypomnienie Europie Zachodniej o tym, że istnieją takie narody jak Litwini, Ukraińcy, że chrześcijaństwo ma „dwa płuca” – równie ważne. Przemówienie, które najbardziej zaniepokoiło władze komunistyczne. O nim przedstawiciel PZPR Stanisław Kania powiedział do kard. Casarolego „nie tak się umawialiśmy”.

Co się kryje pod pojęciem „Bierzmowanie narodu polskiego”. Często jest mylone z mszą na placu Zwycięstwa, jednak naprawdę odbyło się w dniu 10 czerwca 1979 roku na Błoniach krakowskich. Słuchając tej transmisji dowiemy się, kim był dla papieża historyczny biskup św. Stanisław ze Szczepanowa zabity przez króla Bolesława Śmiałego w 1079 roku. Symbole i kontrowersje tego historycznego wydarzenia ciągle odżywały w PRL i odżywają dzisiaj.


Jak Jan Paweł II definiuje pojęcie narodu. Czym jest dla niego pluralizm i mniejszości? Co ma z tym wspólnego pojęcie solidarności? Jest to homilia, którą nazwano „przemówieniem do ludzi morza”. Bardzo „poetycka” i jednocześnie bardzo uniwersalna homilia papieska, na obecne czasy.

Prorocze wezwanie Polaków i Ukraińców do pojednania i braterstwa, mimo „goryczy i udręk”, „mimo dawnych sporów, pretensji i nieufności”, w kontekście nadchodzącego Millenium Chrztu Rusi, w kontekście nadchodzących wyzwań...

Papież przemawiający w Kijowie do Ukraińców, o ich tożsamości, o ich chrześcijańskich, prastarych korzeniach. O „Europejskiej Wspólnocie Ducha” w której powinni być obecni.

Nowe archiwa – historia zapisana w dokumentach
Na JP2online.pl znalazło się już blisko 10 tysięcy unikalnych dokumentów archiwalnych z siedmiu archiwów. Na portalu najczęściej była czytana korespondencja Jana Pawła II z prymasem Stefanem Wyszyńskim z Archiwum Archidiecezji Warszawskiej oraz dokumenty dotyczące inwigilacji przyszłego papieża przez SB z archiwów IPN w Krakowie i Warszawie. Pozostałe archiwa kryją jednak nie mniej tajemnic. Oto próbka niektórych z nich:

17 listopada 1976 r. wieczorem w mieszkaniu Bohdana Cywińskiego spotkali się założyciele Komitetu Obrony Robotników: Jacek Kuroń, Jan Józef Lipski i Antoni Macierewicz. Dom był pod obserwacją, Służba Bezpieczeństwa spodziewała się tego dnia specjalnego gościa. O 20.20 przed blokiem zatrzymała się syrena. Wysiadł z niej kard. Karol Wojtyła.

3 czerwca 1979 r. Jan Paweł II w Gnieźnie przypomina, że Europa składa się z dwóch równorzędnych tradycji: Wschodu i Zachodu. W pałacu arcybiskupim w Krakowie kard. Franciszek Macharski tłumaczył funkcjonariuszowi Urzędu ds. Wyznań: „to nie nawoływanie do krucjaty, lecz próba dowartościowania narodów, którymi usiłuje się w skali światowej pomiatać”. Mimo tłumaczeń wystąpienie było oceniane za przejaw ofensywy Stolicy Apostolskiej – otwarcie nowej polityki wschodniej.

13 maja 1981 r. kule wystrzelone przez zamachowca – Mehmeta Ali Ağcę – trafiły w brzuch i dłoń Papieża. W tym samym czasie w Warszawie pogarszał się stan zdrowia Prymasa Tysiąclecia, u którego postępowała choroba nowotworowa. Między nimi wciąż trwały intensywne kontakty korespondencyjne i telefoniczne.
dowiedz się więcej
Kolekcje zdjęć - obraz mówi więcej niż słowo
Fotografie Instytutu Prymasowskiego
Zdjęcia Marii Okońskiej, bliskiej współpracownicy Stefana Wyszyńskiego, założycielki Instytutu, są wyjątkowe nie tylko ze względu na ich bardzo osobisty charakter. W większości wykonane były w trakcie wakacji Prymasa, podczas których odwiedzał go biskup krakowski Karol Wojtyła. Na fotografiach zobaczyć można jak spędzali wspólnie wolny czas, spacerując, odpoczywając, grając w piłkę siatkową. Zdjęcia z wakacji w podhalańskiej Bachledówce wywołały szczególnie duże zainteresowanie internautów, niektórzy nawet rozpoznawali swoich rodziców wśród obecnych na kadrach dzieci!

W latach siedemdziesiątych Prymas spędzał urlop dalej od gór, ale i do miejscowości Gaj nad rzeką Fiszor docierał do niego w odwiedziny przyszły papież. Na zdjęciach z tych lat zobaczyć można jak spędzają wspólnie czas w luźniejszej, przyjacielskiej atmosferze.


W kolekcji składającej się z kilkuset fotografii wykonanych przez zakonnika franciszkańskiego z Niepokalanowa, przedwojennego sportowca, zobaczyć można wydarzenia kościelne z całej Polski z udziałem Karola Wojtyły, wówczas jeszcze biskupa krakowskiego. W kadrach widzimy np. doroczne procesje z Wawelu na Skałkę, gdzie widać na nich Kraków lat sześćdziesiątych, zupełnie inny niż dziś. Widzimy tu również unikatowe zdjęcia historycznych wydarzeń np. wystawienia w oknie warszawskiej katedry „aresztowanego” przez milicję, podczas uroczystości millenijnych w 1966 roku, wędrującej kopii jasnogórskiego obrazu. Obraz pomimo milicyjnego nakazu schowania w magazynie został umieszczony w oknie i stał się natychmiast przedmiotem kultu.


Zdjęcia fotografa gdańskiej „Solidarności”, dokumentują II i III pielgrzymkę Jana Pawła II z reporterską wrażliwością, ukazując nie tylko samo centrum wydarzenia, ale też sytuacje i osoby na jego marginesie. W zbiorze znaleźć można choćby zdjęcia z przygotowań technicznych czy strudzonych pielgrzymów przed i po wielkich wydarzeniach pielgrzymki. Wiele uwagi fotograf poświęcił też transparentom pojawiającym się w tłumie uczestników papieskich mszy.

Publikacje – porządkujemy fakty
Podejmujemy tematy nieoczywiste, nie unikamy kontrowersji, porządkujemy faktografię i patrzymy na historię z dzisiejszej perspektywy. Jednym z celów tych publikacji jest próba odpowiedzi na pytanie: czy Jan Paweł II, jego poglądy i postawa życiowa, jest dzisiaj aktualny? Czy może być inspirujący przy rozwiązywaniu współczesnych nam problemów? Przedstawiamy poniżej kilka z pomiędzy blisko stu publikacji.

Skąd niegasnąca popularność słów „Nie lękajcie się” wypowiedzianych na placu św. Piotra przy inauguracji pontyfikatu. Dziś ta fraza jest przypominana przy wielu okazjach, nie zawsze jest zgodna z pierwowzorem. Co wówczas 22 października 1978 roku papież nam zakomunikował?


„Zgoda między nauką i wiarą” – tego oczekiwał Jan Paweł II, kiedy zachęcał naukowców do zajęcia się sprawą Galileusza. Mit Galileusza uważał za jeden z kluczowych dla budowania przekonania o konflikcie między Kościołem a światem nauki.


Młody ksiądz wędrujący ze studentami po Bieszczadach. Dyskutujący przy ognisku o historii, etyce, problemach społecznych. To twarz Karola Wojtyły nie do końca znana. Próbujemy zrekonstruować ten okres życia przyszłego papieża wsłuchując się w relacje światków.


Zestawienie faktów i dokumentów. Praca podjęta przy współpracy z ekspertami od prawa kanonicznego, historii najnowszej, dziennikarstwa, która ma pokazać działania papieża w kontekście zwalczania pedofilii w Kościele.


Czym było to spotkanie – błędem teologicznym jak twierdzą tradycjonaliści, czy przełomowym otwarciem jak podały media. Przedstawiamy faktografię i wyjaśniamy kontrowersje.


„Nikt jeszcze w historii nie powiedział tyle dobrego o Ukrainie” – mówili komentatorzy o pielgrzymce Jana Pawła II z 2001 roku. Przypominamy znaczenie tego spotkania dla dzisiejszej Ukrainy.

Nauczanie JP2 – dokumenty papieskie w nowej odsłonie
W 2021 r. wzbogaciliśmy portal JP2online.pl o 968 dokumentów nauczania Jana Pawła II, które dotychczas prezentowane były w Zintegrowanej Bazie Tekstów Papieskich. Są to skrupulatnie opracowane teksty – każdy akapit został opatrzony słowami kluczowymi, które pomagają w odnalezieniu szukanego fragmentu. Na portalu zostały zaprezentowane w nowej, czytelniejszej szacie graficznej.

„Dziękujemy ci, kobieto, za to, że jesteś kobietą! Zdolnością postrzegania cechującą twą kobiecość wzbogacasz właściwe zrozumienie świata i dajesz wkład w pełną prawdę o związkach między ludźmi” – pisał Jan Paweł II w "Liście do kobiet" w 1995 r. To właśnie słowo „kobieta” była najczęściej przez Was wyszukiwanym hasłem w wyszukiwarce portalu.
Najczęściej czytanym dokumentem papieskim była zaś "Modlitwa o pokój w Ziemi Świętej i na całym świecie", która po 24 lutego była najczęściej otwieraną podstroną na całym portalu.
Multimedialny biogram Karola Wojtyły
Dwa lata temu otwieraliśmy portal, prezentując trzy pierwsze części multimedialnego biogramu Karola Wojtyły, obejmujące dzieciństwo, studia i pierwsze lata kapłaństwa. Kolejne miesiące intensywnej pracy pozwoliły na publikację nowych rozdziałów. W październiku 2020 r. gotowych było już wszystkie siedem rozdziałów biogramu Karola Wojtyły, od dnia urodzin do pierwszych dni pontyfikatu. W 2021 r. biogram został nagrodzony tytułem Honorable Mention i certyfikatem Mobile Excellence w konkursie dla web designerów Awwwards.com. W przyszłym roku zamierzamy biogram uzupełnić o kolejnych 7 rozdziałów.

„(…) jeśli pewnego dnia potrzebować będziemy papieża, mój kandydat jest jeden: Wojtyła! Niestety, to niemożliwe. On jest bez szans” – mówił o. Henri de Lubac, jeden z ważniejszych ekspertów na soborze watykańskim II. Czym Karol Wojtyła tak imponował jako kardynał? Okres życia Wojtyły, który opracowaliśmy na potrzeby biogramu, jest słabo znany, a jest kluczowy dla zrozumienia pontyfikatu Jana Pawła II. Posługa biskupia, przygotowanie filozoficzne, udział w soborze i podróże z przyjaciółmi po Polsce od Bieszczad po Pomorze – to wszystko ukształtowało osobowość i styl działania przyszłego papieża.