Przemówienie papieskie do członków Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego

Informations
Collection: 2004
Available languages: PL
Archive description
Copyrights
Notes
Archive description
Identification:
Reference code: N/5/2004/1368
Title: Przemówienie papieskie do członków Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego
Date: 2004-04-27
Place: Rzym
Category: Przemówienia
Subtitle:
O pojednanie między wiarą, rozumem i kulturą
Content of the document

Księże Kardynale, czcigodni Bracia w biskupstwie i kapłaństwie, drodzy Bracia i Siostry!

1. Bardzo się cieszę, że zechcieliście upamiętnić 25-lecie Konstytucji apostolskiej Sapientia christiana, którą podpisałem niemal na samym początku mego pontyfikatu. Ta Konstytucja jest dla mnie bardzo ważna, ponieważ ściśle dotyczy wypełniania «munus docendi» Kościoła. «Zadanie nauczania» jest szczególnie ważne w dzisiejszej rzeczywistości, którą charakteryzuje z jednej strony zdumiewający postęp techniczny, a z drugiej najróżniejsze sprzeczności, podziały i napięcia.

W rzeczywistości Ewangelia wydaje dobre i trwałe owoce tylko w takiej mierze, w jakiej — będąc nieustannie głoszona «w porę, nie w porę» (por. 2 Tm 4, 2) — wpływa na sposób myślenia i do głębi przenika kulturę (por. Sapientia christiana, Wstęp, I). Takie jest właśnie wzniosłe powołanie, które wyróżnia kościelne uniwersytety i wydziały: mają one dokładać wszelkich starań, by łączyć i jednoczyć świat nauki i kultury z prawdą wiary, pomagając odkrywać zbawczy porządek Bożego planu w rzeczywistości tego świata.

Zgłębiać i przekazywać Boże misterium

2. Cieszy mnie wzrost ilości kościelnych szkół wyższych. Ich podstawową misją nadal jest zgłębianie i przekazywanie Bożego misterium, objawionego nam przez Chrystusa. To Duch Święty, zesłany na Kościół, wprowadza nas w to misterium i kieruje nami, abyśmy je poprzez studium coraz bardziej zgłębiali (por. Hbr 6, 4).

Wśród wydziałów kościelnych szczególnym prestiżem cieszą się teologia, prawo kanoniczne i filozofia, zarazem spoczywa na nich wielka odpowiedzialność «ze względu na ich wyjątkową naturę i ich znaczenie dla Kościoła» (Sapientia christiana, art. 65). Jednakże obok tych podstawowych dyscyplin na wydziałach kościelnych obecne są też inne dziedziny wiedzy, takie jak historia Kościoła, liturgika, pedagogika, muzyka sakralna.

W ostatnich latach podjęto wiele starań, aby odpowiedzieć na aktualne potrzeby; szczególną uwagę poświęcono np. bioetyce, studiom nad islamem czy ruchom migracyjnym. W związku z tym pragnę wyrazić poparcie dla inicjatyw mających na celu pogłębienie więzi między Bożym objawieniem i nowymi dziedzinami wiedzy, które rodzą się w dzisiejszej rzeczywistości.

Odpowiadać na problemy współczesnego człowieka

3. Dziś bardziej niż kiedykolwiek kościelne uniwersytety i wydziały muszą mieć udział w przygotowywanej przez Boga «wielkiej wiośnie» chrześcijaństwa (por. Redemptoris missio, 86). Współczesny człowiek przywiązuje szczególną wagę do pewnych wartości, takich jak ochrona godności osoby, obrona słabych i odtrąconych, poszanowanie środowiska, odrzucenie przemocy, ogólnoświatowa solidarność itp. W świetle Konstytucji apostolskiej Sapientia christiana akademickie instytucje Kościoła powinny kształtować tę wrażliwość zgodnie z Ewangelią, Tradycją i Magisterium. Wiadomo, jak bardzo współczesny świat jest zagrożony coraz głębszymi podziałami, na przykład na kraje bogate i ubogie. Źródłem tych podziałów jest oddalenie się człowieka od Boga.

W różnych encyklikach starałem się wskazać drogę prowadzącą do głębokiego pojednania wiary i rozumu (por. Fides et ratio), dobra i prawdy (por. Veritatis splendor), wiary i kultury (por. Redemptoris missio), praw państwowych i praw moralnych (por. Evangelium vitae), Wschodu i Zachodu (por. Slavorum apostoli), Północy i Południa (por. Centesimus annus) itp. Kościelne instytucje kulturalne winny przyjąć to nauczanie, zgłębiać je, stosować i rozwijać płynące z niego wnioski. Zgodnie ze swym powołaniem, mogą się w ten sposób przyczynić do uwolnienia człowieka od lęku i zabliźniania jego wewnętrznych rozdarć.

Posłuszeństwo wiary i «odwaga rozumu»

4. Znane są współczesne zagrożenia indywidualizmu, pragmatyzmu i racjonalizmu, które przenikają również do środowisk zajmujących się oświatą. Kościelne instytucje kulturalne, kierując się gorliwą miłością, winny starać się zawsze łączyć posłuszeństwo wiary z «odwagą rozumu» (Fides et ratio, 48). Nauczyciele uniwersyteccy nie mogą zapominać, że działalności dydaktycznej musi zawsze towarzyszyć wysiłek zgłębiania prawdy, zwłaszcza prawdy objawionej. Dlatego powinni łączyć naukową ścisłość, jakiej wymaga od nich działalność akademicka, z pokorą i gotowością do otwierania się na słowo Boże, spisane bądź przekazywane, pamiętając zawsze, że autentyczna interpretacja Objawienia została powierzona «samemu tylko żywemu Urzędowi Nauczycielskiemu Kościoła», który wypełnia tę misję w imieniu Jezusa Chrystusa (por. Dei verbum, 10).

5. Z okazji 25-lecia Konstytucji apostolskiej Sapientia christiana pragnę gorąco podziękować wszystkim, którzy w Kościele wypełniają misję nauczania oraz prowadzą badania naukowe: rektorom, dziekanom, władzom uniwersytetów i wydziałów kościelnych, nauczycielom akademickim i ich współpracownikom, a także Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego i Urzędowi ds. Uniwersytetów, działającemu w ramach tej dykasterii. Każdemu wyrażam wdzięczność za wielkoduszne poświęcenie, z jakim wykonuje swą pracę.

Wszystkich zachęcam, by nadal wypełniali swą ważną misję ewangelizacyjną, jaką jest poznawanie Objawienia, i tworzyli tę «żywą syntezę» prawd objawionych i wartości ogólnoludzkich, z której wyrasta «mądrość chrześcijańska» (Sapientia christiana, Wstęp, I). Współczesny świat tak bardzo jej potrzebuje.

6. Z zapewnieniem, że modlę się za waszą pracę, wszystkim i każdemu z osobna udzielam specjalnego Błogosławieństwa Apostolskiego.

Project implemented by: 659bb51b-f11c-48e0-a99a-3bb0565607ab
Project co-financed by: 49fb2d2c-eda7-4c63-a535-e56a3f11b088
Patronage: a8c590a9-3d08-4a4b-9229-dd4a0ed18bd5
Partners:
cd4915b3-16ea-4c23-badf-b443f8910d4f
e29b7cad-59cd-4074-9f30-75998a58f94f
5551a6a7-2bef-46f1-be41-c1f7a1ab3968
f3c6a8e0-ee99-4dca-8d8a-96fe00eb6bfc
24b44287-f100-495e-8c1b-f75634d7408c
63b99bd6-cc52-481c-a3c8-20972c4c8aa2
cf967c3c-9ef7-4c65-b6a0-e83c9c106218
4d35ddd8-0a7f-44c4-bc55-1cb1283c2e2f
cde033da-3b35-482a-8654-5122af1cc68e
650c71ba-2be9-480f-a302-aa2f0cf62d83
40ed0768-6507-4a2b-b805-d9278ae7a5bd
99b7ee7e-82fd-484f-bfe6-2615dca8a026
e0d82d40-cf5c-420c-9672-abb19ce71e07
174354ba-a0e9-4596-baf6-47bf9606482b
8796ad48-743b-4784-90aa-3a7961603afe
1d83713a-4602-47eb-ac44-2f2d0bea630e