Jan Paweł II a pedofilia

2285 Zgorszenie nabiera szczególnego ciężaru ze względu na autorytet tych, którzy je powodują, lub słabość tych, którzy go doznają. Nasz Pan wypowiedział takie przekleństwo: "Kto by się stał powodem grzechu dla jednego z tych małych... temu byłoby lepiej kamień młyński zawiesić u szyi i utopić go w głębi morza" (Mt 18, 6). Zgorszenie jest szczególnie ciężkie, gdy szerzą je ci, którzy, z natury bądź z racji pełnionych funkcji, obowiązani są uczyć i wychowywać innych. Takie zgorszenie Jezus zarzuca uczonym w Piśmie i faryzeuszom, porównując ich do wilków przebranych za owce.

2353 (...) nierząd jest poważnym wykroczeniem, gdy powoduje deprawację młodzieży.

2356 Gwałt oznacza wtargnięcie przemocą w intymność płciową osoby. Jest naruszeniem sprawiedliwości i miłości. Rani on głęboko prawo każdego człowieka do szacunku, wolności oraz integralności fizycznej i moralnej. Wyrządza poważną krzywdę ofierze i może wywrzeć piętno na całym jej życiu. Jest zawsze czynem wewnętrznie złym. Jeszcze poważniejszy jest gwałt popełniony przez rodziców (por. kazirodztwo) lub wychowawców na dzieciach, które są im powierzone.

2389 Do kazirodztwa zbliżone są nadużycia seksualne popełniane przez dorosłych na dzieciach lub młodzieży powierzonych ich opiece. Grzech ten jest jednocześnie gorszącym zamachem na integralność fizyczną i moralną młodych, którzy będą nosić jego piętno przez całe życie, oraz pogwałceniem odpowiedzialności wychowawczej.

Pełna wersja katechizmu w języku polskim

1. W marcu 1995 r. tygodnik „Profil” opublikował cykl wywiadów z Josefem Hartmanem oskarżającym kardynała Hansa Hermanna Groëra, arcybiskupa Wiednia, o molestowanie seksualne w latach 70, kiedy Hartmann był studentem Groëra (wówczas księdza diecezji wiedeńskiej). Wydarzenie to poprzedziła seria oskarżeń ze strony Inicjatywy Wiedeńskich Homoseksualistów (HOSI) pod adresem episkopatu Austrii o ukryty homoseksualizm jej hierarchów: Christopha Schönborna z Wiednia, Andreasa Launa z Salzburga, Egona Kapellariego z Klagenfurtu i Klausa Künga z Feldkirch. Biskupi wówczas skierowali sprawę o zniesławienie do sądu i wygrali. W przypadku nowych oskarżeń, tym razem pod adresem Groëra, episkopat i Watykan, solidaryzowali się z oskarżonym uznając zarzuty za dalszy ciąg zniesławień.
2. W kwietniu 1995 r. Jan Paweł II mianował Christopha Schönborna, biskupa pomocniczego Wiednia, koadiutorem, czyli posiadającym prawo do sukcesji po Groërze co jest interpretowane jako przekazanie faktycznej władzy w diecezji nowemu kandydatowi. Po tej nominacji Groër ustąpił z funkcji przewodniczącego Konferencji Episkopatu Austrii. Oficjalnie stary kardynał przechodził na emeryturę - papież zwyczajowo zamierzał przedłużyć mu okres posługi arcybiskupiej, jednak narastające wątpliwości wokół tej sprawy spowodowały zmianę nastawienia. W tej sytuacji Watykan poprzez nuncjaturę poinformował o nieprzedłużeniu posługi Hermanna Groëra. Po ustąpieniu z funkcji arcybiskupiej Groër jako biskup-emeryt został przeorem klasztoru benedyktyńskiego Maria Roggendorf.
3. W 1996 r. nowo mianowany abp Christoph Schönborn powołał w archidiecezji wiedeńskiej Urząd rzecznika praw ofiar nadużyć seksualnych, który opracował zasady postępowania przy zgłaszaniu nadużyć i ochrony pokrzywdzonych.
4. W styczniu 1998 r. gdy pojawiły się kolejne oskarżenia, opat benedyktynów z Göttweig Clemens Lashofer (mający formalną władzę nad prowincją benedyktynów) zdymisjonował Groëra z funkcji opata i poprosił Watykan o przysłanie nadzwyczajnej wizytacji apostolskiej do Göttweig (gdzie się przeniósł Groër) w celu wyjaśnienia całej sprawy. Zarzuty tym razem dotyczyły dawnej działalności benedyktyńskiej biskupa-emeryta (Groër w 1974 roku wstąpił do zakonu benedyktynów i działał jako mnich aż do wyboru na arcybiskupa Wiednia).
5. W dniu 27 lutego 1998 r. czterech członków episkopatu Austrii: Johann Weber, abp kard. Christoph Schönborn i abp Salzburga Georg Eder i abp Egon Kapellari wydali oświadczenie domagając się od Groëra jasnej deklaracji w sprawie oskarżeń. Jednocześnie ogłosili, że osiągnęli „moralną pewność”, iż zarzuty stawiane kardynałowi „w zasadzie okazały się słuszne”.
6. W dniach 2-7 marca 1998 r. została przeprowadzona wizytacja z Watykanu. Dokonał jej przewodniczący Konfederacji Benedyktynów w Rzymie opat o. Marcel Rooney, któremu towarzyszył Herman von Zuydtwyck - franciszkanin z Niemiec. Wyniki przeprowadzonego śledztwa nie zostały ujawnione publicznie. Opat Rooney poinformował, że złoży z niego sprawozdanie bezpośrednio Stolicy Apostolskiej.
7. 14 kwietnia 1998 r. nuncjatura w Wiedniu opublikowała oświadczenie w którym Groër przeprosił za swoje czyny, zrzekł się wszystkich tytułów i przywilejów kościelnych i opuścił Austrię. Zaznaczył, że czyni to „na prośbę Jana Pawła II". Oświadczenie Groëra nie zakończyło sprawy, ponieważ użyte w nim sformułowanie: „W ciągu trzech ostatnich lat padło wiele, często nieprawdziwych, stwierdzeń dotyczących mojej osoby. Jeśli zawiniłem, proszę Boga i ludzi o wybaczenie" sugerowało, że Groër, mimo wszystko, nie przyznaje się do winy. Trzy dni po nim (17 kwietnia) abp Schönborn również przeprosił w imieniu archidiecezji wiedeńskiej i jako jej sukcesor zaoferował pomoc i zadośćuczynienie ofiarom. Głośna w austriackim Kościele sprawa podzieliła zarówno wiernych jak i biskupów na przekonanych o winie kardynała oraz wierzących w jego niewinność (np. bp. Kurt Krenn z St. Pölten).
8. W czerwcu 1998 r. miała miejsce wizyta Jana Pawła II w Austrii – usunięty kardynał był w tym czasie w jednym z klasztorów na terenie Niemiec. Po wykryciu u Groëra choroby nowotworowej już jako chory pacjent wrócił do Austrii i zamieszkał w klasztorze prowadzonym przez cysterki w Marienfeld. Umarł w marcu 2003 roku.
9. 24 marca 2003 r. odbył się uroczysty pogrzeb w wiedeńskiej katedrze św. Stefana, który był koncelebrowany przez trzech hierarchów: byłego arcybiskupa Wiednia Franza Königa, obecnego Christopha Schönborna oraz niemieckiego mertopolitę Kolonii Joachima Meisnera. Wszyscy oni chwalili zmarłego i wymieniali jego zasługi dla archidiecezji. Sam Schönborn – dotychczasowy oskarżyciel zmarłego – powiedział: „W obliczu śmierci bolesne pytania przeszłości mogą być z ufnością złożone w ręce Boga. Dotyczy to kardynała Groëra, jak każdego chrześcijanina. Pozostaje wdzięczność za pozytywne działania, których dokonał, i wstawiennicza pamięć”. Pozytywny ton wypowiedzi hierarchów w trakcie pogrzebu świadczy o ich niewielkim przekonaniu co do szkodliwości czynów zmarłego. W podobnym, ciepłym tonie, był utrzymany telegram kondolencyjny wysłany przez Watykan po śmierci Groëra (oficjalnie podpisany przez Jana Pawła II, faktycznie zredagowany przez Sekretarza Stanu Angelo Sodano*).
   
10. Niezależnie od kwestii wiary bądź niewiary w winę oskarżanego kardynała, to dzięki decyzjom papieża arcybiskup Wiednia ustąpił ze swojej funkcji tuż po ujawnieniu zarzutów w 1995 roku i później po przeprowadzeniu watykańskiego dochodzenia w 1998 r. Wyniki tego śledztwa pozostają objęte tajemnicą do dzisiaj, a żadna z domniemanych ofiar nie zdecydowała się na proces przed sądem świeckim.

1. Po ujawnieniu informacji w sprawie przestępstw seksualnych założyciela i przewodniczącego organizacji „Legion Chrystusa” w październiku 1998 roku rozpoczęto watykańskie dochodzenie. Akt oskarżenia przygotowała Kongregacja Nauki Wiary kierowana przez kard. Josepha Ratzingera 18 lutego 1999 r.
2. Postępowanie zostało zawieszone 24 grudnia 1999 r. po posiedzeniu zwierzchników Kurii Rzymskiej. Na spotkaniu, wbrew medialnym doniesieniom, nie był obecny Jan Paweł II co wyjaśniał m.in. papież Franciszek w wywiadzie udzielonym meksykańskiej telewizji (28 maja 2019) „Jan Paweł II nie był obecny na tym spotkaniu. Było to spotkanie zwierzchników Kurii, różnych dykasterii, by rozpatrzyć przypadek Maciela”*.
3. Ważnym argumentem jest zeznanie prefekta Kongregacji Nauki Wiary w latach 2005–2012 kard. Williama Levady. W 2007 r. watykanista z „Il Giornale” Andrea Tornielli zacytował dokument autorstwa kard. Levady z procesu beatyfikacyjnego Jana Pawła II dotyczący sprawy Maciela "Nic nie wiadomo o żadnym osobistym zaangażowaniu Sługi Bożego Jana Pawła II w postępowanie wobec księdza Marciala Maciela Degollado".
4. Wątpliwości może budzić publiczne chwalenie założyciela Legionu przez papieża w trakcie audiencji generalnej legionistów w dniu 30.11.2004 roku. Jednak dokładna lektura tego wystąpienia sugeruje, że nie odbiegało ono od zwyczajowej kurtuazji spotkań papieskich z przedstawicielami tego typu organizacji.
5. Dochodzenie przeciwko Degollado wznowiono za pontyfikatu Jana Pawła II w grudniu 2004 roku (kilka dni po wspomnianej audiencji), wiązało się to z wysłaniem prokuratora (tzw. promotora sprawiedliwości) Kongregacji Nauki Wiary - Charlesa Scicluny z drugim prawnikiem do USA i Meksyku w celu wysłuchania świadków. Śmierć Jana Pawła II zastała wysłanników za granicą. Wówczas otrzymali oni od kard. Ratzingera polecenie kontynuowania dochodzenia. Dzięki temu Benedykt XVI w 2006 r. mógł uznać przestępstwa Maciela zakazując mu jakiejkolwiek publicznej posługi i nakazując życie oddane pokucie i modlitwie. Umierający papież Jan Paweł II już nie zdążył zapoznać się z ostatecznymi wynikami dochodzenia.
6. Papież Franciszek w 2015 roku tak skomentował działania swoich poprzedników w tej sprawie „Jestem wdzięczny papieżowi Benedyktowi, który miał odwagę powiedzieć to publicznie (gdy po śmierci Degollado w 2008 r. na jaw zaczęły wychodzić kolejne fakty Benedykt XVI w 2010 wszczął kolejne śledztwo i 1 V 2010 ogłosił deklarację o zbrodniach założyciela legionistów) oraz Janowi Pawłowi II, który miał odwagę dać zielone światło w sprawie legionistów” (L'Osservatore Romano,  English Edition, 3 April 2015).

1. Jan Paweł II poprosił o zbadanie doniesień na temat abp. McCarricka w listopadzie 1999 r., gdy ten był przedstawiany jako kandydat na następcę arcybiskupa Nowego Jorku. Przyczyną był list dotychczasowego metroplity nowojorskiego, kard. Johna O’Connora, do nuncjusza apostolskiego w USA, abp. Gabriela Montalvo. List informował o doniesieniach na temat zachowań abp. McCarricka, sugerujących jego relacje homoseksualne, również z klerykami (do 2017 r. nie pojawiło się wiarygodne oskarżenie McCarricka o molestowanie nieletnich). Autor listu zastrzegł, że nie dysponuje dowodami. Sprawę zbadał w listopadzie 1999 r. abp Agostino Cacciavillan, poprzedni nuncjusz apostolski w USA. W maju 2000 r. – ponownie na polecenie Jana Pawła II – weryfikacją doniesień zajął się abp Montalvo. Na jego prośbę świadectwo złożyli czterej biskupi znający abp. McCarricka. Badanie potwierdziło istnienie plotek, ale nikt nie znalazł dowodów winy.
2. Od maja 2000 r. abp McCarrick był wymieniany wśród kandydatów na następcę arcybiskupa Waszyngtonu. Abp Giovanni Battista Re, który wkrótce miał zostać prefektem Kongregacji ds. Biskupów, na podstawie dotychczasowych badań sformułował opinię, że mimo braku jakichkolwiek dowodów winy kandydata, nie należy powierzać mu arcybiskupstwa Waszyngtonu, by nie dawać okazji do ponowienia oskarżeń. Jan Paweł II w dniu 8 lipca 2000 r. przychylił się do tej opinii i zdecydował o zablokowaniu kandydatury.
3. W dniu 8 sierpnia 2000 r. abp McCarrick napisał list do sekretarza papieża, bp. Stanisława Dziwisza, w którym w emocjonalnym tonie zadeklarował gotowość ustąpienia z archidiecezji Newark, jeśli utracił zaufanie papieża, oraz, że „nigdy nie miał relacji seksualnych z żadną osobą”.
4. W efekcie tego oświadczenia Jan Paweł II zdjął blokadę z jego kandydatury na metropolitę Waszyngtonu pozostawiając ją jednak w gestii Kongregacji ds. Biskupów. Jednocześnie papież poprosił Kongregację o ponowne zbadanie sprawy. Po kolejnym badaniu Kongregacja ds. Biskupów uznała kandydaturę abp. McCarricka za najlepszą. Na wniosek Kongregacji w październiku 2000 r. Jan Paweł II mianował abp. Theodore’a McCarricka arcybiskupem Waszyngtonu.
5. Istnieje relacja, że Jan Paweł II mógł się po raz pierwszy zetknąć z informacjami o przestępstwach arcybiskupa już w 1988 r. James Grein, ofiara McCarricka, relacjonował, że wraz z McCarrickiem, ówczesnym arcybiskupem Newark, spotkał się z Janem Pawłem II. Gdy abp McCarrick wyszedł z pokoju, Grein miał przekazać papieżowi informację o tym, że był wykorzystywany. Raport ds. McCarricka podjął ten wątek (nie wymieniając Greina z nazwiska) jednak nie znalazł dowodów na potwierdzenie tej relacji.
   

• Definiuje najcięższe przestępstwa (delicta graviora), które mają podlegać Kongregacji Nauki Wiary. Wśród nich wymienione zostaje wykorzystywanie osób poniżej 18 roku życia przez duchownych.
• Określa tryb postępowania w razie przestępstwa wykorzystywania seksualnego osoby poniżej 18. roku życia, którego dopuścił się duchowny.
• Wydłuża termin przedawnienia i wprowadza możliwość zawieszenia przedawnienia. Przedawnienie w tych przypadkach zostało ustalone na dziesięć lat, poczynając od ukończenia osiemnastego roku życia przez ofiarę.
• Wprowadza obowiązek informowania Watykanu (Kongregacji Nauki Wiary) o wszystkich oskarżeniach dotyczących wykorzystywania seksualnego nieletnich, po przeprowadzeniu wstępnego dochodzenia. Kongregacja następnie  wskazuje sposób postępowania w danej sprawie, przy utrzymaniu w mocy prawa odwołania się od wyroku pierwszej instancji jedynie do Najwyższego Trybunału tejże Kongregacji.

• Zarzuty medialne stawiane papieżowi Janowi Pawłowi II w związku z przypadkami pedofilii w Kościele Katolickim. Opracowanie własne Centrum Myśli Jana Pawła II