List do przewodniczącego Caritas Internationalis z okazji przyznania instytucji kościelnej publicznej osobowości prawnej

I tak od początków istnienia wspólnoty chrześcijańskiej jej życie wyróżniało czynne praktykowanie miłosierdzia, wyrażającego się w szczególności w trosce o ubogich i słabych (por. Dz 2, 42-47). Natomiast od ponad dwóch stuleci w diecezjach i parafiach powstawały grupy, które później przybrały nazwę Caritas, stawiające sobie za cel roztaczanie opieki nad tymi, którzy znaleźli się w potrzebie. Z czasem zaczęły one koordynować swoją działalność również na szczeblu krajowym i międzynarodowym.

W Roku Świętym 1950 mój czcigodny poprzednik, sługa Boży Pius XII powołał do życia w Rzymie organ, który w ramach Kościoła powszechnego miał zrzeszać krajowe organizacje charytatywne, działające z upoważnienia swoich Episkopatów, aby ułatwić im wzajemne poznawanie się, koordynację działań i współpracę w rozwijaniu działalności charytatywnej i społecznej w różnych częściach świata. Również inni moi czcigodni poprzednicy z ojcowskim i prawdziwym zainteresowaniem obserwowali rozwój Caritas Internationalis. Sługa Boży Paweł VI z satysfakcją mógł stwierdzić, że «podjęła wszędzie swą działalność» (Populorum progressio, 46).

2. Powstała z inicjatywy Stolicy Apostolskiej, która następnie śledziła jej działalność i wytyczała jej kierunki, Caritas Internationalis przybrała formę zrzeszenia organizacji charytatywnych, przeważnie krajowych Caritas. Zrzeszenie to, nie ujmując krajowym Caritas należnej im autonomii, ułatwia ich współpracę, pełniąc rolę animacyjną, koordynacyjną i reprezentacyjną. Caritas Internationalis zatem ze względu na swe pochodzenie i swą naturę jest ściśle związana z pasterzami Kościoła, a w szczególności z Następcą Piotra, który przewodniczy w powszechnej miłości (por. św. Ignacy Antiocheński, Ep. ad Romanos), a inspirację do działania czerpie z Ewangelii i z Tradycji Kościoła.

Od momentu powstania Caritas Internationalis przeprowadziła wiele ważnych akcji za pośrednictwem organizacji, które wchodzą w jej skład, zyskując sobie uznanie i prestiż również w oczach władz świeckich.

3. Dlatego też, na potwierdzenie roli, jaką odgrywa w Kościele to zasłużone zrzeszenie, i przychylając się do jego wyraźnej prośby, na mocy autorytetu apostolskiego i w myśl przepisów Kodeksu Prawa Kanonicznego przyznaję Caritas Internationalis kościelną publiczną osobowość prawną (por. kan. 116- -123). Zatwierdzam jej statuty i regulamin, które winny być interpretowane w świetle postanowień zawartych w niniejszym chirografie. Każda ich zmiana będzie musiała zostać przeze mnie zatwierdzona, dotyczy to również ewentualnego przeniesienia głównej siedziby, która aktualnie znajduje się w Rzymie.

Ze względu na szczególną więź Caritas Internationalis ze Stolicą Apostolską lista kandydatów zarówno na stanowisko przewodniczącego, jak i sekretarza generalnego zrzeszenia winna być przedstawiana do zatwierdzenia Papieżowi, zanim zostanie oficjalnie poddana pod ostateczne głosowanie zgromadzenia ogólnego.

Ponadto Stolica Apostolska, po zasięgnięciu stosownych opinii, mianuje asystenta kościelnego, który ma prawo uczestniczenia w działalności organów instytucjonalnych.

4. Biorąc pod uwagę postanowienia Konstytucji apostolskiej Pastor Bonus (por. art. 146, § 2), powierzam Papieskiej Radzie «Cor Unum» zadanie śledzenia i wspierania działalności Caritas Internationalis zarówno na płaszczyźnie międzynarodowej, jak i w jej delegaturach regionalnych. Dykasteria ta winna być zatem należycie informowana o inicjatywach zrzeszenia na poszczególnych szczeblach i będzie miała prawo uczestniczyć w zebraniach jego organów oraz w zebraniach poświęconych koordynacji działalności rozwijanej przez Caritas Internationalis. Papieska Rada będzie się przyczyniać do podtrzymywania w zrzeszeniu żywego ducha kościelnego, a w szczególności będzie czuwać nad tym, aby działalność jej członków, koordynowana na płaszczyźnie międzynarodowej, rozwijała się we współpracy z Kościołami lokalnymi i ich pasterzami. Wreszcie, Caritas Internationalis zobowiązana jest przedstawiać Papieskiej Radzie «Cor Unum» teksty programowe, jakie zamierza promulgować, przed ich opublikowaniem.

5. Ponadto, w zakresie swej działalności na płaszczyźnie międzynarodowej, przede wszystkim przy organizacjach międzynarodowych i na obszarach świata, gdzie występują szczególne trudności, Caritas Internationalis będzie się konsultowała z Sekretariatem Stanu.

W kwestiach specyficznych Caritas Internationalis będzie współdziałała również z innymi dykasteriami Kurii Rzymskiej, w szczególności z Papieską Radą «Iustitia et Pax», Papieską Radą ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących i Papieską Radą ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, zgodnie z kompetencjami, jakie wyznacza im Konstytucja apostolska Pastor Bonus.

6. Ufając, że niniejszy akt umocni więzi komunii Caritas Internationalis z Kościołem powszechnym, nakazuję, aby zawarte w nim postanowienia były wiernie przestrzegane. Zawierzam zaangażowanie i działalność zrzeszenia wstawiennictwu Błogosławionej Dziewicy Maryi od Nawiedzenia i św. Marcina de Porrès i udzielam tobie, czcigodny Bracie, oraz wszystkim jego członkom specjalnego Błogosławieństwa Apostolskiego.

Castel Gandolfo, 16 września 2004 r.