Informacje
Opis archiwalny
Treść dokumentu
1. Uroczysty hymn błogosławieństwa, rozpoczynający List do Efezjan, jest tekstem o wielkiej głębi teologicznej i duchowej, wspaniałym wyrazem wiary oraz być może liturgii Kościoła czasów apostolskich.
W każdym z czterech tygodni, na które dzieli się Liturgia Nieszporów, powtarza się ten hymn [we włoskiej Liturgii Godzin], aby wierny mógł kontemplować i podziwiać tę wspaniałą ikonę Chrystusa, serce duchowości i chrześcijańskiego kultu, ale również zasadę jedności i sensu wszechświata i całej historii. Ludzkość kieruje swe błogosławieństwo do Ojca, który jest «na wyżynach niebieskich» (por. w. 3), a punktem wyjścia Pieśni jest zbawcze dzieło Syna.
2. Początkiem tego dzieła jest odwieczny zamysł Boży, a Chrystus jest powołany, by go wypełnić. W tym zamyśle widoczne jest nade wszystko nasze wybranie, byśmy byli «święci i nieskalani» nie tyle w spełnianiu obrzędów — co jak się wydaje sugerowałoby przytoczenie przymiotników, używanych w Starym Testamencie do opisu kultu ofiarniczego — lecz «w miłości» (por. w. 4). Ma to być zatem świętość i czystość moralna, egzystencjalna, wewnętrzna.
W zamyśle Ojca stoi jednakże przed nami inny jeszcze cel: przez Chrystusa przeznaczył nas, byśmy przyjęli dar godności synowskiej, stając się synami w Synu i braćmi Jezusa (por. Rz 8, 15. 23; 9, 4; Ga 4, 5). Ów dar łaski udzielany jest za pośrednictwem Syna «Umiłowanego», Jednorodzonego w pełnym tego słowa znaczeniu (por. ww. 5-6).
3. W taki sposób Ojciec dokonuje w nas radykalnej przemiany, jaką jest pełne wyzwolenie od zła, «odkupienie przez krew» Chrystusa, «odpuszczenie grzechów» przez «bogactwo Jego łaski» (por. w. 7). Ofiarowanie się Chrystusa na krzyżu, będące najwyższym aktem miłości i solidarności, udziela nam przeobfitej miary światła, «mądrości i zrozumienia» (por. w. 8). Jesteśmy stworzeniami przemienionymi: gdy zostają zmazane nasze grzechy, poznajemy w pełni Pana. A ponieważ w języku biblijnym poznanie jest wyrazem miłości, wprowadza nas ono głębiej w «tajemnicę» woli Bożej (por. w. 9).
4. «Tajemnica», czyli transcendentny i doskonały zamysł, który zawiera przedziwny zbawczy plan: «zjednoczyć na nowo w Chrystusie jako Głowie: to, co jest w niebiosach, i to, co na ziemi» (w. 10). Grecki tekst sugeruje, że Chrystus stał się kefalaion, czyli zwornikiem, główną osią, do której zmierza i w której odnajduje sens całe stworzenie. To samo słowo greckie bliskie jest innemu, powtarzającemu się w Listach do Efezjan i do Kolosan: kefale, «głowa», wskazującemu rolę, jaką pełni Chrystus w ciele Kościoła.
Spojrzenie jest teraz szersze i kosmiczne, choć obejmuje bardziej specyficzny kościelny wymiar Chrystusowego dzieła. On to «pojednał wszystko ze sobą: i to, co na ziemi, i to, co w niebiosach, wprowadziwszy pokój przez krew swego krzyża» (por. Kol 1, 20).
5. Zakończmy naszą refleksję modlitwą chwały i wdzięczności za odkupienie, którego Chrystus dokonał w nas. Posłużmy się słowami tekstu zachowanego w starożytnym papirusie z IV w.
«Zwracamy się do Ciebie, Panie Boże. Ty znasz wszystko, nic nie skryje się przed Tobą, Nauczycielu Prawdy. Stworzyłeś wszechświat i czuwasz nad każdym istnieniem. Prowadzisz drogą prawdy tych, którzy przebywają w ciemnościach i mrokach śmierci. Ty pragniesz zbawić wszystkich ludzi i dać im poznać prawdę. Wszyscy zanosimy do Ciebie pieśń chwały i hymny dziękczynne». Modlący się mówi dalej: «Odkupiłeś nas drogocenną i niewinną krwią Twego jedynego Syna, z wszelkiego zagubienia i niewoli. Wyzwoliłeś nas od szatana i obdarzyłeś chwałą oraz wolnością. Byliśmy umarli, i sprawiłeś, że z duszą i ciałem odrodziliśmy się w Duchu. Byliśmy brudni, i uczyniłeś nas czystymi. Prosimy Cię więc, Ojcze miłosierdzia, Boże wszelkiej pociechy: umocnij nas w naszym powołaniu, w adoracji oraz w wierności». Modlitwę kończy wezwanie: «Umocnij nas, łaskawy Panie, swoją mocą. Oświeć naszą duszę swą pociechą (...) Spraw, byśmy patrzyli na dobra niebieskie, a nie ziemskie, szukali ich i je kontemplowali. I tak, za sprawą Twej łaski, oddana będzie chwała wszechwładnej, najświętszej i godnej wszelkiego uwielbienia mocy, w Chrystusie Jezusie, umiłowanym Synu, z Duchem Świętym, na wieki wieków. Amen» (A. Hamman, Preghiere dei primi cristiani, Mediolan 1955, ss. 92-94).
Streszczenie katechezy w języku polskim, odczytane podczas audiencji generalnej:
Kantyk z Listu św. Pawła do Efezjan, który rozważamy dzisiaj, zawiera objawienie odwiecznego zbawczego planu Boga. Jako stworzeni «na obraz i podobieństwo Boże» jesteśmy wezwani, abyśmy byli «święci i nieskalani przed Jego obliczem». To wezwanie pozostało aktualne również wtedy, gdy przez nieposłuszeństwo pierwszych rodziców grzech wszedł na świat. Jego aktualność została zachowana w tajemnicy wcielenia Bożego Syna i odkupienia. Przez krew Chrystusa zostaliśmy obmyci z grzechu i śmierci, staliśmy się synami w Synu, dogłębnie przemienionymi działaniem łaski. Bóg — jak pisze św. Paweł — «szczodrze ją na nas wylał w postaci wszelkiej mądrości i zrozumienia, przez to, że nam oznajmił tajemnicę swej woli».
