Portal na jubileusz. Wywiad z dyrektorem CMJP2

Setna rocznica urodzin Karola Wojtyły to okazja do refleksji nad jego biografią i dziedzictwem. Portal JP2online, dając szeroki dostęp do rzetelnych materiałów, jest bazą do zdobywania i pogłębiania wiedzy o niezwykle bogatym dorobku Jana Pawła II oraz budowania opinii o jego pontyfikacie – mówi Michał Senk, dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II.
Zbliża się setna rocznica urodzin Karola Wojtyły. Co dla Pana oznacza ta data?
Jubileusze to okazja, by przywrócić zbiorowej pamięci ważne dla każdej społeczności czy rodziny wydarzenia i dzięki temu budować ich tożsamość jako wspólnoty. Setna rocznica urodzin Karola Wojtyły jest szansą, by przypomnieć, czym był dla nas jego wybór na Stolicę Apostolską, pielgrzymki do Polski, jak jednoczyliśmy się wokół jego cierpienia i śmierci w 2005 roku, a także wrócić do papieskiego nauczania w obszarze filozofii i teologii zawartego w pracach naukowych i encyklikach.
To także sposobność, by przekazać młodym pokoleniom, jak znaczącą i inspirują postacią był Jan Paweł II – nie tylko dla Polski, ale dla całego świata, wyznaczając etyczne azymuty i przyczyniając się w czasie swego pontyfikatu do najistotniejszych, globalnych zmian.
Jak można przybliżyć, szczególnie młodym ludziom, postać papieża Jana Pawła II?
Pomników Jana Pawła II jest już sporo; wiemy, że był wielkim Polakiem, świętym. Nadszedł czas, by te formy i tytuły wypełnić treścią poprzez lepsze poznanie jego biografii oraz pism. Wiele osób nie potrafi odnieść się do dziedzictwa Jana Pawła II podając rzetelne argumenty ani powiedzieć, czy zgadza się, czy też nie, z Janem Pawłem II w istotnych kwestiach społecznych i etycznych. Dlatego pokładam olbrzymie nadzieje w tworzonym przez nas portalu JP2online.pl, który dając łatwy i intuicyjny dostęp do faktów i dokumentów, tworzy solidne podstawy do budowania opinii.
Jaki jest cel tworzenia tego portalu? Przecież o papieżu wiemy już bardzo dużo.
Wiemy, że lubił kremówki i podróżował po świecie – powiem z uśmiechem. Dziś, powszechna wiedza o Janie Pawle II wydaje się dość powierzchowna i stereotypowa. Wynika to m.in z faktu, że dostęp do materiałów źródłowych jest bardzo ograniczony, obwarowany prawami autorskimi, rozproszony i nieusystematyzowany. Stworzony przez Centrum portal wychodzi naprzeciw tej sytuacji. Jan Paweł II w jednym miejscu w Internecie, dostępny, odkryty na nowo w sposób kompleksowy i dojrzały – to nasze cele.
Co znajdzie się w portalu?
Portal będzie bazą wiedzy i dokumentów, filmów i materiałów edukacyjnych, połączoną z intuicyjną, zaawansowaną wyszukiwarką treści. Zespół Centrum Myśli Jana Pawła II pozyskał ogromny materiał, który opisaliśmy i opracowaliśmy merytorycznie i technicznie zgodnie z najlepszymi praktykami stosowanymi na świecie przy tworzeniu podobnych cyfrowych zbiorów, aby łatwiej można było z niego skorzystać.
A dzięki współpracy m.in. z: Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych, Instytutem Pamięci Narodowej, Archidiecezją Warszawską, Polskim Radiem S.A. uzyskaliśmy dostęp do cennych, często wcześniej niepublikowanych na szerszą skalę dokumentów. W portalu znajdzie się również sporo fotografii z okresu sprzed pontyfikatu oraz np. z pielgrzymek do Polski, a także około 200 nagrań wideo z wypowiedziami świadków życia Karola Wojtyły / pontyfikatu Jana Pawła II. Naszą ambicją jest przekazywanie zgromadzonej wiedzy i materiałów wszystkim zainteresowanym, także poza granicami Polski – dlatego już w momencie startu portalu 18 maja 2020 roku udostępnimy jego wersję anglojęzyczną.
Czy w czasie tych prac natrafili Państwo na jakieś szczególnie interesujące archiwalia?
Ciekawych odkryć było wiele. Wypowiedzi Karola Wojtyły na spotkaniach Konferencji Episkopatu Polski z lat 1968-78 z zasobów Archidiecezji Warszawskiej w formie plików audio będą miały swoją premierę na JP2online. Wśród blisko tysiąca audycji Polskiego Radia prezentowanych na portalu uwagę słuchaczy przykują liczne komentarze „na gorąco” po zamachu na Jana Pawła II, a także wypowiedź Prymasa Tysiąclecia nagrana krótko przed jego śmiercią. W Instytucie Pamięci Narodowej w Krakowie znaleźliśmy dokument z 1946 roku, w którym wymienia się 26-letniego Karola Wojtyłę - jest to pierwsza wzmianka o przyszłym papieżu zapisana przez organy komunistycznej bezpieki.
Do kogo skierowany będzie portal?
Kierujemy go do szerokiej publiczności. Naukowcy znajdą w nim cenne dokumenty źródłowe do swojej pracy badawczej, nauczyciele – materiały pomocnicze do lekcji historii czy religii, dziennikarze i pisarze skorzystają z dostępu do sprawdzonych i wiarygodnych informacji, a twórcy filmów dokumentalnych - z wypowiedzi świadków historii. Wszyscy internauci będą mogli posłuchać homilii papieskich z pielgrzymek do Polski, zobaczyć fotografie, przeczytać papieskie teksty i wyczerpujące tematyczne opracowania.

Ponadto w ramach portalu udostępnimy multimedialny biogram Jana Pawła II, który będzie w sposób obrazowy – z wykorzystaniem materiałów audiowizualnych, fotografii i animacji – przybliżał postać Karola Wojtyły. To świetne narzędzie edukacyjne, przygotowane według najnowszych trendów.
Czy portal realizuje misję Centrum Myśli Jana Pawła II?
Zdecydowanie tak. Centrum Myśli Jana Pawła II jest instytucją kultury m.st. Warszawy, która w intelektualnym i duchowym dorobku Karola Wojtyły poszukuje odpowiedzi na najważniejsze pytania i wyzwania współczesnego świata. Działamy w obszarze kultury, edukacji i budowania zaangażowanego i odpowiedzialnego społeczeństwa. Stworzony przez nas portal, jako wirtualne centrum wiedzy o Janie Pawle II, zgodnie z duchem czasu, umożliwia realizację naszej misji także w przestrzeni cyfrowej.

Tekst w skróconej wersji ukazał się w magazynie "wSieci Historii" maj-czerwiec 2020